Giun đũa chó/ mèo có tên khoa học là Toxocara canis / Toxocara cati. Đây là 1 loại ký sinh trùng có hình dáng kích thước giống giun đũa ở người, sống trong ruột chó, trứng theo phân chó mèo ra ngoài.
1. Khái niệm bệnh ấu giun đũa chó mèo
Bệnh ấu trùng giun đũa chó mèo là bệnh do ấu trùng của ký sinh trùng giun đũa cho mèo gây ra. Bệnh có thể xuất hiện khắp nơi không phân biệt thành thị hay vùng nông thôn. Ngay cả ở những nước tiên tiến cũng có nhiều nếu nuôi nhiều chó mèo chứ không chỉ riêng ở những nước đang phát triển thậm chí còn có tỉ lệ nhiễm nhiều.
Điều nguy hiểm nhất là ấu trùng giun đũa chó mèo có thể đi khắp nơi trong cơ thể và có thể ký sinh tại các cơ quan như mắt, não, gan, phổi… và gây ra bệnh ở các cơ quan này. Chúng cũng có thể tới các mô, đóng kén thành ấu trùng và tạo u hạt. Làm tăng bạch cầu eosin ở tất cả các cơ quan chính của cơ thể trong cả não và mắt.
2. Nguyên nhân gây bệnh giun đũa chó mèo
Người bị bệnh nhiễm do chẳng may nuốt trứng có ấu trùng của Toxocara canis/ Toxocara cati nhiễm trong đất, nước, thức ăn, do chất phóng uế bừa bài của những con chó mèo bị nhiễm bệnh. Các ấu trùng đi vào trong ruột, di chuyenr đến nội tạng, nó có thể tồn tại ở 2 dạng là tự do hoặc hóa kén nhưng không bao giờ phát triển được thành con trưởng thành. Chúng kích thích tạo ra những u hạt ở mô của người nhiễm bệnh nhất là những trường hợp tái đi tái lại nhiễm bệnh nhiều lần. Ngoài ra nguồn lây bệnh cũng có thể do ăn thịt động vật chưa được nấu chín.
3. Ca bệnh ấu trùng giun đũa chó/mèo thể di chuyển nội tạng
Bệnh nhân nam Nguyễn Nh 60 tuổi ở Quảng Ngãi làm nghề nông. Khoảng từ tháng 3/1019 bệnh nhân có xuất hiện tình trạng đau bụng quanh rốn, đau từng cơn, đau nhiều sau khi ăn cơm và phải đi cầu ngay thì mới hết đau bụng. Bệnh nhân đã được đi khám nhiều nơi điều trị về rối loạn tiêu hóa nhưng không đỡ. Sau đó bệnh nhân được bạn bè giới thiệu đi khám ký sinh trùng và phát hiện bị nhiễm ấu trùng giun đũa chó mèo.
Bệnh nhân tới phòng khám ký sinh trùng Minh Phúc để kiểm tra và điều trị. Bệnh nhân tới trong tình trạng tỉnh táo, có rối loạn tiêu hóa và ngứa da ít. Qua thăm khám lâm sàng thì bụng mềm, không chướng, các dấu hiệu bụng ngoại khoa âm tính. Kết quả xét nghiệm về ký sinh trùng cho thấy nhiễm ấu trùng giun đũa chó Toxocara với chỉ số 2.01 OD, các xét nghiệm về ký sinh trùng khác âm tính.
- Công thức máu : BC: 6.4 x 10^9/L, N: 3.9 x 10^9/L, M: 1.9 x 10^9/L, E: 0.3 x 10^9/L
- HC: 4.6x 10&12/L, Hct 43.5%. TC: 130 x 10^9/ L.
- Sinh hóa máu: SGPT 35.4 U/L , SGOT 39.6 U/L, GGT 30 U/L.
- Ure: 22.3 mg/dL, Creatinin 1.2 mg/dL
Bệnh nhân được điều trị phối hợp Albendazole liều 15kg/ kg/ 24h chia 2 lần trong ngày và Ivermectin liều 0,15mg/kg/ngày uống sau ăn no kèm theo thuốc bổ gan, kháng histamine, men vi sinh, giảm đau nếu cần thiết.
Sau 1 tháng tái khám bệnh nhân giảm hẳn tình trạng đau bụng, ăn tốt hơn, đi cầu phân bình thường, ngứa ít. Xét nghiệm chức năng gan thận cho kết quả bình thường. Bệnh nhân tiếp tục được điều trị ngắn ngày hơn phối hợp Albendazole, Ivermectin và các thuốc hỗ trợ khác. Sau 1 tháng tái khám bệnh nhân khỏe mạnh bình thường, hết tất cả các triệu chứng bệnh.
Đối với bệnh nhận Nguyễn Nh triệu chứng lâm sàng khiến bệnh nhân phải đi khám là đau bụng, rối loạn tiêu hóa kéo dài. Như vậy ấu trùng giun đũa chó sau khi xâm nhập vào cơ thể đã ở lại đường ruột làm ảnh hướng đến quá trình tiêu hóa. Bệnh nhân trước khi được chẩn đoán nhiễm sán chó đã điều trị nhiều nơi bằng các thuốc metronidazole, men vi sinh, thuốc thảo dược đại tràng… mà không bớt bệnh. Khi được điều trị bằng thuốc trị ấu trùng giun đũa chó triệu chứng bệnh thuyên giảm rõ rệt.
Như vậy có thể thấy với triệu chứng lâm sàng đa dạng và dễ bỏ sót cũng như chẩn đoán nhầm vì vậy trong chẩn đoán và điều trị các bệnh nội khoa nói chung cần lưu ý đến chuyên khoa ký sinh trùng.
