Bệnh Nấm Ngoài Da

 

1. Những biểu hiện của bệnh vi nấm ngoài da

 

Những biểu hiện bất thường ở da, móng, tóc và hệ lông là những biểu hiện của bệnh vi nấm ngoài da mà nguyên nhân là do nhóm vi nấm ngoài da Dermatophytosis. Mức độ tấn công của nhóm vi nấm này là tới lớp keratin. Mức độ nặng của bệnh sẽ thay đổi từ những tổn thương nhẹ, bong vảy đến tình trạng viêm da lan rộng, đi sâu vào lớp hạ bì gây nên những tổn thương dạng nhiễm trùng.

 

Nhóm vi nấm ngoài da có Epidermophyton floccosum. Microsporum spp và Trichophyton spp, đây là những loài nấm dạng sợi, phân nhánh, có vách ngăn và đặc biệt rất thích lớp keratin. Dựa vào môi trường mà chia thành nhóm ưa người, ưa thú và ưa đất. Môi trường cũng góp phần thuận lợi cho sự phát triển của những vi nấm ngoài da này.

Những yếu tố thuận lợi được liệt kê đó là:

• Khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể.
• Chất liệu của quần áo, giày dép sử dụng.
• Mức độ ẩm ướt của da…

 

Cơ chế sinh bệnh là do sau khi xâm nhập vào lớp thượng bì, vi nấm sẽ sản sinh ra men keratinase phân giải thành thức ăn và phát triển rộng ra tuy nhiên không ăn sâu xuống lớp hạ bì.

 

 

2. Triệu chứng của bệnh vi nấm ngoài da

 

Triệu chứng lâm sàng của bệnh vi nấm ngoài da sẽ được chia làm 3 nhóm theo vị trí tổn thương: nấm đầu, nấm da, nấm móng.

 

• Nấm đầu: tổn thương ở tóc hoặc da đầu đôi khi lan xuống lông mày lông mi. Độ tuổi thường bị là 4-14 tuổi. Các yếu tố thuận lợi chủ yếu là do bệnh nhân sống ở nơi đông người, vệ sinh kém và suy dinh dưỡng. Hình ảnh lâm sàng cụ thể tùy theo tác nhận gây bệnh, có thể chia làm bốn kiểu: mảng xám, chấm đen, mưng mủ, lõm chén

         Nấm da thì tùy thuộc vị trí biểu hiện bệnh mà có các dạng khác nhau:

          Như bệnh ở vùng da nhẵn thì có hắc lào, vẩy rổng. Hắc lào biểu hiện là những mảng hồng ban tròn khi nằm riêng rẽ, đa vòng khi hợp nhất lại, bề mặt khô ráo, có bờ ranh giới rõ, có bong vẩy, có thể có bọng nước nhỏ li ti. Vảy rồng thì đặc trưng của bệnh là những tổn thương bong vẩy đồng tâm. Bệnh diễn biến có thể kéo dài tới nhiều năm làm các tổn thương trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn.

 

>> Xem thêm: Các Triệu Chứng Của Bệnh Sán Chó

 

• Nấm má thì là ở vùng râu quai nón (má, cằm, cổ) do vây thường là chỉ gặp ở đàn ông, có T.mentagrophytes và T.verrucosum là nguyên nhân gây bệnh phổ biến nhất, với nấm má có 3 dạng triệu chứng từ nhẹ và nông tới dạng mủ sâu, hắc lào.

 

• Nấm bàn tay thường gặp ở các bệnh nhân có công việc làm vườn, chăm sóc thú nuôi, hay đổ mồ hôi, bị viêm da tiếp xúc… biểu hiện bệnh có thể là ở dạng chàm hay tổ đỉa, hoặc ở dạng tăng sừng.

 

• Nấm tại vùng da xếp nếp bao gồm nấm bẹn và nấm bàn chân. Nấm bẹn thường là do sự ẩm ướt của da và xuất hiện sau khi ngứa tại những tổn thương khác của cơ thể, nấm bẹn này có thể lây truyền trong môi trường sống chật hẹp, vệ sinh cá nhân kém. Biểu hiện của nấm bẹn thường xuất hiện ở mặt trong đùi, thường cả 2 bên, hồng ban giới hạn rõ, bờ nâu, hơi gồ, bong vẩy, ngứa nhiều, có thể tổn thương lan rộng ra những vùng xung quanh. Nấm bàn chân thi thường gặp ở những người đi giày thường xuyên, nhất là khi đi giầy quá chật và kín, cản trở sự lưu thông tuần hoàn cũng như sự thông khí làm da da chân bị ẩm ướt. Các thể của nấm bàn chân có thể viêm kẽ, thể khô, thể bóng nước dạng tổ đỉa.

 

• Viêm móng do vi nấm ngoài da chủ yếu là do nhóm nấm ưa người, hay gặp ở lứa tuổi 20-50 tuổi. Móng chân thường bị nhiều hơn là móng tay. Ở thể nấm móng tự do biểu hiện là vi nấm xâm nhập vào móng lan sâu vào trong và lên trên, phá hủy 1 phần hoặc toàn bộ móng, móng giòn dễ gãy màu vàng xỉn, nếu có thêm nấm mốc sẽ có thêm màu nâu đen hoặc xanh lá cây. Ở thể nấm móng gốc móng thì hay gặp ở bệnh nhân có kèm theo bệnh suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS. Ở thể nấm móng trắng thì vi nấm xâm nhập vào bề mặt ngay lớp nông của móng sau đi diễn biến xuống sâu hơn, móng trở nên giòn dễ gãy, bề mặt xuất hiện nhiều đốm trắng đục rồi có thể lan rộng bao phủ toàn bộ móng.

 

Điều trị nhiễm vi nấm ngoài ra là điều trị trong thời gian dài, chi phí điều trị cao và thuốc có nhiều tác dụng phụ nên cần được chẩn đoán chính xác rồi đưa ra phác đồ điều trị.